April 2010 hebben we rondgetrokken door de vallei van Kathmandu, de vallei van Pokhara en het natuurgebied Chitwan in het zuidelijke Terai. We hadden de reis speciaal in april gepland voor het Bisket Jatra festival (Nepalese Nieuwjaar) in Bhaktapur. Door vulkaanas van de Eyjafjallajökull (geen idee hoe je dat uitspreekt) in IJsland was het Europese luchtruim rondom onze geplande terugreis een tijd gesloten, zodat we pas een week later dan gepland weer terug naar Nederland konden.

Op deze pagina kan je een verslag vinden van onze reis. Klik op de plaatjes om een grotere versie van de foto te zien.

Algemeen

Religie is een zeer belangrijk aspect van het dagelijks leven in Nepal. De vele fraaie tempels en gelovigen maken het een bijzonder land. Tijdens onze reis hebben we een goede indruk kunnen krijgen van het leven in de steden, op het platteland en van de prachtige natuur.

Het verkeer is chaotisch. Als bijverdienste nemen de vaak fraai versierde vrachtauto’s lokale mensen mee als passagier. Het is vrij normaal om mee te rijden op het dak van busjes en vrachtauto's.

In de valleien is het stoffig en vies. De infrastructuur is zeer beperkt. In meertjes drijven kriskras waterleidingen; voorzichtig varen dus. De stroom valt vaak en langdurig uit; je ziet bij restaurants en hotels veel generatoren. Verder heeft Nepal geen postdienst. We merkten ook een en ander van de politieke spanningen met de communisten: op verschillende plaatsen waren luidruchtige manifestaties en rondom de luchthaven was een stevig kordon militairen aanwezig.

Bij Nepal dachten we aan prachtige landschappen met op de achtergrond de majestueuze witte toppen van de Himalaya. We wisten dat april niet de beste tijd was voor heldere vergezichten. Toch hadden we niet verwacht dat we echt nergens zicht zouden hebben op de Himalaya. Dit bleek trouwens normaal te zijn voor deze periode. Toch bieden de reisorganisaties - ook voor deze periode - speciale overnachtingen en excursies om zonsopgang en ondergang over de bergen te kunnen zien.

Kathmandu

Ons schitterende hotel in Kathmandu lag ten noorden van het centrum, en bleek oorspronkelijk een paleis te zijn geweest. Hier moesten we een week langer blijven vanwege de IJslandse vulkaan. Dat was afzien ….

Kathmandu is een drukke en stoffige stad. De meest indrukwekkende bezienswaardigheden liggen rondom de stad. Ons hotel lag dicht bij Thamel, een toeristische wijk met veel leuke winkeltjes, restaurants en hotelletjes. Rondom het centrum van de stad de oude bazaar. Erg leuk om doorheen te slenteren.

Het hart van het oude Kathmandu is Durbar Square, een schitterend plein met veel tempels en monumenten. Bij dit plein is ook de Kumari Bahal. Hier woont een levende godin. Dit bleek een klein meisje die gekozen is uit een viertal vier- tot vijfjarige meisjes van een bepaalde Newari clan. Haar lichaam moet vlekkeloos zijn en voldoen aan 32 specifieke kenmerken. Deze godin blijft altijd binnen, en haar voeten mogen nooit in aanraking komen met de grond. Ze blijft binnen in de Bahal totdat ze voor de eerste keer bloed verliest; dan eindigt haar periode als levende godin. Een keer per jaar wordt ze in een met bloemen overdekte wagen door de stad gereden. Ook wordt ze dagelijks enkele minuten door een raam getoond aan het publiek. Het is stikt verboden om foto’s te maken van haar. Ook wij mochten dit wonder aanschouwen ....

Vallei naar Pokhara

Er is slechts een doorgaande verharde weg van Kathmandu naar Pokhara. Deze weg is ook een belangrijke doorvoerweg naar India. Door de vele vrachtauto’s, bussen en pechgevallen zijn er vaak opstoppingen, vooral in de buurt van Kathmandu. Wij hadden dan ook wat tijd nodig om er door te komen.

Ongeveer halverwege tussen Kathmandu en Pokhara ligt het dorpje Manakamana. Dit dorp is te bereiken met een kabelbaan. Het dorp is bekend vanwege het heiligdom Bhagwati Mandir. Hier bidden vele gelovigen; dit is een indrukwekkend gebeuren waarbij een continue stroom van geiten en kippen worden geofferd. Voor geiten gelden overigens speciale tarieven (enkele reis) in de kabelbaan.

We overnachtten in het Newari stadje Bandipur. Ons hotel zou een prachtig uitzicht hebben op de Himalaya. Alleen was het dusdanig heiig dat daar niets van te zien was. De stroom was al dagen uitgevallen in ons hotel, dus geen licht en geen warme douche. Wel veel lokale toeristen en een massaal buffet en een feest op het naastliggende grasveld.

Pokhara

Pokhara is een toeristische bestemming, en ligt in het geografische hart van Nepal. Pokhara is het startpunt voor trektochten in het Annapurnagebied. Ook hier was de lucht dusdanig heiig dat we niets konden zien van de Himalaya.

Pokhara is een leuke stad, met diverse tempels, een oude bazaar en veel restaurantjes. Een leuk uitje is met een bootje naar de Varahi Mandir. Deze tempel ligt op een eilandje in het Phewa Tal meer. Vanaf de top bij Sarangkot heb je een prachtig uitzicht …. als het tenminste helder is.

Chitwan

Chitwan ligt in de Terai. Dit laaggelegen deel van Nepal bestaat uit bossen, wildernis en moerassen. Wij hebben alleen het Nationale Park Chitwan bekeken. Dit park van 1040 km2 bezit de grootste overgebleven gebieden met hoge grassen, en herbergt o.a. veel vogels, neushoorns, tijgers, beren en krokodillen. Het park is alleen toegankelijk met een lokale gids. De eerste dag hebben we met een jeep tot diep in het park rondgereden. Onze oogst: nijlpaarden, 2 beren, herten, zwijnen, heel veel grote en kleine vogels (pauwen), en een prachtig landschap.

De tweede dag een tocht op een olifant (heel aparte ervaring), bezoek aan het olifantencentrum, een kanotocht over de rivier (met veel krokodillen) en een wandeling. Behalve de krokodillen hebben we weinig wild gezien omdat er een groep mensen aan het vissen was.

Bhaktapur

Bhaktapur ligt ten oosten van Kathmandu. De aankomst in Bhaktapur was ronduit overweldigend. Ons hotel lag op het Taumadhi plein, midden in het historische centrum (Unesco monument). Het kostte de chauffeur aardig wat moeite om daar te komen. Het middeleeuwse centrum is prachtig om doorheen te lopen. Enkele bijzondere bezienswaardigheden zijn Durbar Square, het Koninklijk Paleis, de Nyatapola Mandir (een 30 m hoge tempel) en daar tegenover de Bhairavnath Mandir tempel met het beeldje van de beschermgod Bhairav, en het Dattatraya plein.

Bisket Jatra

Het Bisket Jatra festival van Bhaktapur duurt 9 dagen. Tijdens Bisket Jatra wordt een hoge houten ceremoniële mast (lingam) geplaatst op een van de belangrijkste pleinen (Khalna Tol). Ook wordt een hoge houten wagen met het beeld van Bhairav - de beschermgod van Bhaktapur - naar het plein gebracht en door de stad getrokken. Dit is een belangrijk gebeuren want de god moet gezien kunnen worden door de hele stad. Tijdens het religieuze festival wordt fel gestreden tussen twee wijken om wie de god als eerste door hun wijk mag trekken. De winnende partij is verzekerd van geluk en voorspoed. Het festival begint met een strijd om de hoge mast neer te trekken. Zodra de mast op de grond valt, begint officieel het nieuwe jaar. Tijdens de aansluitende festiviteit wordt de zware wagen gedurende vier dagen door de stad getrokken. De strijd tussen de wijken wordt ’s-avonds behoorlijk gewelddadig, waarbij over en weer met stenen wordt gegooid. Op de laatste dag komt de god weer terug in de Bhairavnath Mandir.

Een videoverslag over het festival kan je hier vinden (bron: Trans World Sport, http://www.youtube.com/watch?v=lvSPoOwsl6Y)

Op de Nepalese oudejaarsavond begon het te onweren en regenen. Na etenstijd waren de straten verlaten, en alles dicht. Niets meer te beleven; we konden zelfs geen pilsje meer krijgen. Dan maar vroeg op bed. Op nieuwjaarsdag (14 april) bruiste Bhaktapur vanaf vroeg in de ochtend. Overal mensen, kraampjes en eten. Het was vooral druk op het Khalna Tol plein, bij de wagen en de houten mast. Mensen komen hier offers brengen en een verfstip (tika) halen. Er worden ook dieren geofferd (voornamelijk kippen).

In de loop van de middag begon het omtrekken van de mast. Het kostte moeite om een mooie plaats te vinden om alles te kunnen zien. Na wat getrek viel de grote zware mast in het publiek. Iedereen stoof uiteen. Goed dat we daar niet stonden. Daarna begon het trekken van de wagen. Na een aantal pogingen kwam de wagen in de eerste bocht vast te zitten, en bleef daar de rest van de nacht staan.

De volgende dag zijn we verder gegaan met ons reisprogramma. Vier dagen later hebben we nog een stuk van het festival kunnen zien. De wagen stond op het Taumdhi plein, niet ver van het eindpunt. We hadden gehoopt dat de wagen nu zou aankomen op het Taumadhi plein, en we zaten klaar boven op de Nyatapola Mandir. Het lukte de strijdende partijen niet om de wagen die avond op het plein te krijgen, gehinderd door bewoners van de verliezende wijk. Het enige dat wij zagen waren wijkbewoners die elkaar met stenen en dakpannen bekogelden. Uiteindelijk konden we via de achterkant van de tempel veilig weg komen.

Vallei van Kathmandu

In de vallei rondom Kathmandu is veel te zien. Aan de westrand van destad ligt de stupa van Swayambhunath. Rondom het complex lopen veel apen rond.

Ten oosten van Kathmandu, in Pashupatinath, ligt een Hindoeistisch tempelterrein. Het tempelterrein zelf is alleen toegankelijk voor Hindoes. Vanaf de oever aan de andere kant van de rivier hadden we een prima uitzicht op het complex. Op de platforms bij de rivier vinden veel lijkverbrandingen plaats, ook toen wij daar waren.

Ten noordoosten van Kathmandu ligt Boudhanath. In Boudhanath wonen veel Tibetanen. Deze plaats heeft de grootste stupa van Nepal.

Je kan niet naar Nepal gaan zonder een wandel trektocht (trekking) te maken. Voor ons geen woest avontuur dwars door de Himalaya, maar een gemoedelijke 3-daagse wandeltocht door de vallei ten oosten van Kathmandu met dagtochten van 13 tot 20 km en hooguit enkele honderden meters hoogteverschil. En een drager. Eitje dus. De route leidde via zeer lokale paadjes met weinig toerisme, waardoor wij behoorlijk de aandacht trokken (vooral bij de kinderen). Dit maakte onze tocht wel bijzonder. Onze trektocht begon in Penauti (zuidoosten van Kathmandu). De wandeling begon tussen aardappelvelden (vertrouwd gevoel), en ging via heuvels en enkele kleine dorpjes naar Dhulikel. Onderweg kwamen we langs de heilige plek Namo Buddha met een oude stupa, en een hoog op de heuvels gebouwd nieuw Tibetaans klooster. De tweede dag begon langs landelijke paadjes, dorpjes en aardappelvelden. Later ging dit over in een verharde weg langs picknickgebieden en militaire terreinen tot aan onze overnachtingplaats in Nagarkot. De derde dag ging de wandelroute via een mooi pad door diverse dorpjes waar mensen druk waren met alcohol stoken. Na een stuk door een bos kwamen we op ons eindpunt: het prachtige Changu Narayan tempelcomplex (een Vishnuheiligdom). Vandaar met de auto terug naar Kathmandu.

Ten zuiden van Kathmandu liggen de middeleeuwse Newari dorpen Bungamati en Khokana. De belangrijkste bezienswaardigheid van Bungamati is de Rato Machhendranath, een wit gepleisterde tempel. Khokana is bekend vanwege de productie van mosterdzaadolie. Beide dorpen zijn gebouwd in Newari-stijl met de typische rode bakstenen.

Op de terugweg van Pharping naar Kathmandu zijn we nog via Kirtipur gegaan. Kirtipur is niet erg toeristisch, maar wederom een fraai Newari plaatsje met zijn typische rode bakstenen huizen. We hebben het plaatsje bekeken, met de Bagh Bhairav en de Uma Maheshwar tempels. Vanaf dit heiligdom heb je een mooi uitzicht over Kathmandu.